ანა დავითიანი არის მწერალი, მთარგმნელი და ფოტოგრაფი, რომელიც ცხოვრობს და მუშაობს სომხეთში. ავტორია ორენოვანი (სომხური, ინგლისური) ლექსების კრებულის „მადლობის წიგნი“ (2012). მისი პირველი რომანი, „ხანნა“ (2020), რომელმაც მიიღო სტიპენდიის გრანტი სომხეთის განათლებისა და კულტურის სამინისტროსგან, არის ორიგინალური დეტექტიური ისტორია, რომლის მთავარი თემაა ქალთა საკითხები დღევანდელ სომხეთში. რომანმა სომხეთის დიდი ინტერესი გამოიწვია არა მხოლოდ მკითხველებში, არამედ კრიტიკოსებშიც: ომის ნგრევისა და მისი შემდგომი შედეგების მიუხედავად დაიწერა რამდენიმე რეცენზია და სტატია.

იგი ძირითადად თარგმნის ბიტნიკების (ინგ. Beat Generation) წარმომადგენლებს - ალენ გინსბერგი, უილიამ სიუარდ ბეროუზი, ჯეკ კერუაკი და სხვა მწერლებს, როგორებიც არიან ელის მანრო, დორის ლესინგი, კაროლინ ფორშე, უილიამ კარლოს უილიამსი, რიჩარდ ბროტიგანი, დევიდ კერდიანი და ა.შ.

ანა დავითიანის დრამატურგიული პიესა მიხაკის გემი ჰრანტ დინქისთვის  დაიდგა გერმანული თეატრის Krefeld und Monchengladbach-ის მიერ გერმანიაში, პრემიერა შედგა 2016 წლის სექტემბერში.

მას დაწერილი აქვს მრავალი ესსე და მოთხრობა ლიტერატურული ჟურნალისთვის „ინქნაგირ“, რომელთაგან ზოგიერთი ითარგმნა ინგლისურად და გამოიცა საერთაშორისო დონეზე. ამჟამად ა. დავითიანი ამზადებს მოთხრობების კრებულს გამოსაცემად და მუშაობს ახალ პოეტურ კრებულზე.

ახალი წელი

იდუმალებად იყლორტება ახალი წელი

და სახლებიდან ბოლო წამიც ქრება, ილევა.

აღარ იქნება ომი,

მიწისძვრა,

არც უბედური შემთხვევები

– რადგან ასე გვსურს.

წლის ფაფუკ მუცელს თუმც იმედის კლანჭი ესობა,

სამკაულები, ბრჭყვიალები, სამკაულები,

გვემუქრება უკეთესობა.

თოვლის ბაბუა, სად არის ზაჰრატი?

– ჯართით შეამკო სამოთხის ნაძვი,

ხმა, ხმა. კეთილი სურვილები,

თუნდაც ას წელსაც დაგელოდები,

ოღონდ ვუცდიდე საახალწლოდ

შენს ბრწყინვალე,

ყველაზე სუფთა,

ბედნიერ ღიმილს.

ნეტარ ვარ, ნეტარ ვარ, მოხვალ?

შენ, ვინც ბოლოს უნდა მოხვიდე.

წლის წარმოსახვა:

ბიჭს შემოაქვს შემხმარი ძეძვი,

მაჯაზე მოსთრევს თეთრი ძონძი,

შრომისგან გაშავებული,

ჩამოფლეთილი

მაჯის ნერვი მოჭიმულია,

წითელ მაისურს აბოლოებს ყელთან „armentel“,

აყრია მზეში გალეწილი თავთავის მტვერი –

გამჭვირვალე წერილთა შეკვრა.

იმედი ჩვენი არსობისა –

ფსიქოტროპული ტაბლეტები –

წლის საუკეთესო სასუსნავი.

თოვლის ბუხარი.

ერთი ცხოვრების უჩვეულო ნახევარგზაზე

და სიბერიდან ამ დღეების მხარეს მოხედვა.

ბებიაჩემი ოთხმოცდაათი წლის იქნებოდა:

მკვდარი თეთრი თოვლი.

მამიდაჩემი გაუთხოვარი იყო,

უსიყვარულო

და მონატრებამ გააგიჟა.

გავშალოთ ზამთრის ფარდაგები საფლავის ქვებზე,

გვირგვინებისგან გადარჩენილ ლითონის ჩონჩხებს

ავუნთოთ ოქროს შუქურები.

მათი, ვინც სულით ჩავიხუტე, სახელი მრჩება

და უძვირფასეს საფლავებად დრო გადამიქცევს

(თითქოს არ უნდა მტკენოდა ასე...),

მრავალ ახალ წელს!

მრავალ ბედნიერ, მრავალ ახალ წელს!

სახლის გაყინულ  სახურავზე ირმის ვერცხლის ჩლიქი.

თოვლის ბაბუა  ცენტრალური გათბობის ხმაში.

ოსანა...

მოდი, გადავფინოთ ხელოვნური შუქის წნულები

სახლებისა და მარკეტების ბნელ დარაბებზე.

დაე,

გასულ წელს მხრებზე დავიწყება შემოვახუროთ,

ავუციმციმოთ დავიწყების ვარსკვლავი შუბლზე.

ფორიაქის გემო კერძებში

ფორიაქისგან გამოვთავდი.

სანამ

სავსე ლოყები გაქვს, დაო ჩემო, ფრთხილად იყავი.

მსუქანა გოგოვ,

შენ ირემს ჰგავხარ, რომელიც ზამთრის პირველ თოვლს უყურებს.

ფიფქები შენს წამწამებზე კილოგრამებად სხდებიან.

ქარბუქის ტრაკზე ვარსკვლავუკები ჰკიდია. ნახე,

თოვლი ცეცხლია, საკუთარ თავზე მოუცურდა ფეხი რომელსაც,

სად არის აღმოსავლეთიდან მოახლოებული წლის

აღთქმული  ქვეყნის საზღვარი?

და ბოლოს და ბოლოს,

ბოლოს და ბოლოს,

მთელ ამ აურზაურში,

ტაშიტუშიში,

მცონარა სიყვარულში,

სასწაულისა და სიკვდილის მოლოდინში

მოგწონთ ჩემი აღკაზმულობა?

შემოდგომა, ტბა

უბრალოდ დაჯდა,

მანქანა გააჩერა.      

დიდხანს ვუყურებდი  თვალებში,

თვალების მიღმა ტბასაც ვხედავდი.

ტბა პაწაწინა ვარსკვლავებით სიბნელეს კბენდა.

დაძველდა ღამე.

მან მითხრა – გზაში თმა შეიკარი,

ორი ნაპირი ტბისა, რომელშიც არაფერი ირეკლება.

საბრალო ფსკერი – წყლის გაყვითლებული მუცლის ქვეშ.

რა მივცე? როგორ გავაგრძელო?

შემოდგომის მიწურულის თეთრი ამინდი.

მან მითხრა: ანა, მომეყრდენი,

ზამთარი რომ არ ჩამოიქცეს

ნაცვეთი თოვლით მოსილი,

დამძიმებული ხეებიდან.

ღამის მანძილზე საათები

გაყინულ ტბაში მიცვივა.

სიზმარი წლობით ნაგროვები.

რა უშველიდა ამ ყველაფერს?

სიყვარული?

ვითომ? ნამდვილად?

მაგრამ შეხედე,

ჩემი ხელები და მკლავები

უსაქმურად და უმიზნოდ ყრია.

თოვლი გადასცდა ტბას,

რომელსაც დაღავს სიბნელე.

ზამთარი, ქვები

ზამთრის ხეების ნაპრალიდან

მშვიდად ცვივა თოვლის ართოვა,

დგას ხეების შიშველი მწკრივი.

გაუთავებლად ჩამესმის ეს ხმა:

– რა ეწოდება იმას, რაც გვაქვს?

სიყვარული? მართლა? რაღაც სხვა?

სიტყვა, რომელიც არ მათქმევინე,

ტკივილის ნაცვლად.

ქალაქის ხედი –

შავი ქვის ქალაქს,

კიდევ უფრო აშავებს წვიმა.

გზაზე – ლერწმის  პატარა ყანა –

მზის მტვრისაგან გახუნებული.

შორს კამარას კრავს

შავი ხიდის ბნელი ფრინველი

ჩამობნელებულ ჰორიზონტზე.

ვიღაცის ხელმა ფრთხილად გადაჭრა

გადალამბული სხეულები, ჩემი და შენი.

თოვლი მოსულა იქ,

საიდანაც ვარსკვლავების მტვერი იყრება.

უზარმაზარი საქმეა სივრცე,

ვუყურებ ეჭვის სივიწროვიდან:

– ესმის თუ არა?

ქალაქი სუნთქავს ზამთრის ნახშირქვას,

და მოკირწყლულ ქუჩებში ჩარგავს

 ბაზალტის სახეს.

შენი სახე, ნისლზე მსუბუქი,

გზას მოიკვლევს სველ სივრცეებში.

აი, მინდვრები, სადაც შიშველი ქვები წვანან,

და ეს  ქვები ჩემი შენდამი სიყვარულია,

შიშველი სივრცე ჩემი სიყვარულია,

პირდაპირ მიდის ჩამოძონძილი გზა,

სურვილის განცდა –

ხან მოხრეშილ, ხან ასფალტიან გზას მიუყვება.

ყველგან სოფლები

ზეცის ხახის ქვეშ,

რომელიც თოვლით იმუქრება,

სიმუნჯეს გვინაწილებს.

მუნჯი ვარ, ჩემო სიყვარულო,

არ ვიცი, როგორ გაგიმხილო,

რაც გინდა მითხრა.

ჩემი ხმა ღამეში ვარდება,

მთვარის ეზოს სამფლობელოში,

და შენზე ფიქრი

აბრეშუმის ბორბლებით დადის.

მთის ლოდებიდან გადმოგხედე,

ჰორიზონტის სველი სუნთქვიდან,

ვეღარაფერს დაგიმალავ

ჰორიზონტისფრად

გაერუჯათ ღრუბლებს კისერი

და ცარიელი ქუჩის მანძილზე

 ვიმეორებ მხოლოდ შენს სახელს,

მალაპარაკებს შენი თვალების, ხელების,

რბილი სამოსის მონატრება,

შენ მიღიმი ფართო თვალებით,

ხელს გულზე მადებ,

მთელი ღამე

უნდა მიყვარდე,

იჩქარე.

დამშვიდობების ხელის დაქნევა,

თავს ვიკატუნებ, თითქოს სამყაროს მშვიდად ვუცქერდე,

სიყვარული მინის აივანია,

ჩამოშლილი სახლის მკერდზე გამაგრებული,

საიდანაც ქვათაცვენაა.

წყალი დაღავს ხეების ფეხებს.

ქარს აჩენს წყალი,

ჩემ ფეხქვეშაა სიყვარულის უძირო ხრამი.

არ უყვარს, არ უყვარს, არ უყვარს –

სისინებენ მავთულები

და ელექტრობოძები.

შენ კი შეგიძლია დაინახო

სიყვარული გვერდიდან, სწრაფად,

შენელებულად ვლაპარაკობ.

ქალაქის შავი სახლები ჩანს –

ეს ქვის ხალიჩა,

თითქოს სუროა, თავისუფლების სულთამხუთავი,

ტბა ნაპერწკლებად იფანტება

უთოვარი ხეების მიღმა,

– უნდა მოძებნოთ საუბრის თემა! –

ამბობს, მოვძებნოთ.

მანქანები შუქს ესწრაფიან

ნეონის გზებით და შეჰღმუიან –

გიუმრი – ჩემო საყვარელო.

დრო ისმის ციდან, ხმა კი არა,

სრიალებს ჩემი სიყვარული

საათებს შორის.

ჭეშმარიტების ორი მხარე,

შენი და ჩემი,

სად შეხვდება ერთმანეთს ნეტავ?

ქალაქის სახე – მოხატული,

ქალაქის სიღრმე – სიყვარული,

გულის ფანცქალით მოვდივარ შენთან.

რადგან, როცა ვინმე ასე შორდება

საკუთარ სიზმარს,

დაბრუნება ძნელია ხოლმე,

მთვარეზე მხოლოდ მარტოხელა ხე კონწიალობს.

რა საჭიროა ლაპარაკი,

მაგრამ ჩემი ჩახშული სქესი –

ლოდქვეშა ცვარი არ მასვენებს,

ვიშლები.

ხოლო ჩემ წინ ბავშვები სხედან,

იქნებ მათია ჩემი ლოცვები?

ხტომას ერთიდან მეორე წამზე

აგრძელებს გული,

და ცას მერცხლები გადაკვეთენ,

მაგრამ მაინც, უმიზეზოდ

დგას თებერვალი.

სახლი

აქ ადამიანებს უცხოვრიათ,

ყველგან ისმის მათი ფეხის ხმა,

უთავო ქალი იყურება გრძელი დარაბიდან,

ჩემი ოთახის მეოთხე ფანჯარა შეტყობინებაა –

მიგრძელდება შენამდე მოსვლა.

თეთრი კედლები ჩურჩულს შორის, კარი,

ზამთარი კიდევ იწურება თოვლის გარეშე

მანქანების ქვეშ, გარეთ.

სამზარეულოში ჭიანჭველების ბუდეა,

ფიჩხს გარედან ეზიდებიან,

თეთრზე თეთრი, უნაკლო სახლი,

ეზოდან ისმის ხრეშის ვერცხლი.

შენ ისევ არ ხარ.

და ქარმა სახლი უჩინარი ტბისკენ წაიღო...

ნართი

ცხოვრებას  ვცხოვრობთ

თითქოს მართლაც ნამდვილი იყოს,

როდესაც ღამე იწელება,

ვარ შენი პორნოს პატარძალი,

ამბობ, სავსეა ტუალეტები

ღამის ხილვებით,

ტკივილებისგან გატანჯული ჯარისკაცებით.

ნემსმა, რომელიც გაუკეთეს, არ გაუყუჩა,

ისევ აგრძელებს  ხერხემალი ხვეწნიან ყოფნას.

ბეჭიდან თესლი მოედინება.

ხელები – კუნთებზე,

სამოსზე – სუნთქვა.

A thousand kisses deep.

ჩემნაირებისთვის იქ ადგილი არაა,

ქალების სიკვდილს ვინღა დათვლის...

შენს დაფლეთილ სხეულზე ვწვები

ნებადართული სუდარასავით.

სექტემბერი

ჩემი ფანჯარა სამყაროს ლექსზე იხსნება.

ყველასა და ყველაფერში შენი ყოფნაა.

შპალერიან სახლში, კრამიტში,

ხეში, რომელიც ციებისგან კანკალებს,

ქალში, რომელიც წვიმას სარეცხს სტაცებს,

შენი ყოფნაა.

გასული მზის ქვეშ იჯდა ფინია –

თავისი ძლიერი ფილტვებით.

ახლა ცა აფენს წყლის ფარდაგებს,

მეტეორივით მიქრის წვეთი ფანჯრის მინაზე.

ვეხები შენს ახალგაზრდა არსებობას

წვიმის სუდარის მიღმა.

ქუხილს გადაკვეთს თვითმფრინავი –

ქუხილისგან ათრთოლებულ ხმას გაიყოლებს.

თვალებში შენი ყოფნის ვერცხლი ჩამიდგა.

მე ვარ პატრონი  შემოდგომის,

მე ვარ მფლობელი.

ნეტავ ასეთი სიახლოვე თუ შეიძლება?

და ანტენები გივრცელებენ ქალაქში სახელს,

შენს ძვირფას, ძვირფას, ასე ძვირფას სახელს.

შენს სახელს ტუჩებზე აღვიბეჭდავ,

ყელზე, პირზე.

დაიკავე ახალგაზრდობისგან გაპარული ჩემი ყოფნა,

შენი თავი მომეცი.

ჩამომწიე.

შეგროვდი და ქალაქზე დაღვრილ წყლად იქეცი,

აივსე ჩემს ოთახში.

ქუჩებს ახსოვთ შენი კანკალი.

ჩემს ხელისგულზე –

შენი ხელები.

მზე წვიმისაგან დაცხრილული.

მინდორში დაკარგული  ჯარისკაცი –

მხრებზე სამზარეულოთი,

მიაქვს მზე ფენა-ფენა: მეგობრებისთვის პური.

მზეში ან თოვლში გაშლილი შენი მინდვრის სუფრა –

პატარა კოცონის კვამლში.

თვალები განიწესე ღამეში.

მთვარისკენ დახრილი.

გსურს დაინახო შენი თავის ამოხსნა,

ნურაფერს იტყვი,

ფრთაგამშლელო ჩემო ფრინველო.

უკიდეგანოდ ფრთაგამშლელო ჩემო ფრინველო,

თუნდაც გალანძღო ჩემი სახელი,

სულ ერთია,

რა მინდა გითხრა?

– დაივიწყე ჩემი აქ ყოფნა,

და ჩემს აქ ყოფნას ნუ დაივიწყებ.

ნელა-მეთქი,

არა, ნუ წახვალ.

ჩემო ჯარისკაცო – ფრინველის ხორცო.

ჩემი ღამის ფრთებს გხვევ,

არ ვიბნევი.

დარჩი ასე

კედლების სირბილეში,

ფარდის ქსოვილის სიმქისეში,

 ქარის ქროლვაში,

 გაბერილ გულში.

თეთრი კირი, კედლები, დროშები.

 ზღურბლზე დამფრთხალი ჩემი მოსვლა:

– ზრუნვა, სიამაყე და ლეღვი

მოვიტანე.

ხემ  შეისრუტა ჰორიზონტი ფოთლებით.

ნუ მოიწყენ, გთხოვ.

შენთან ვაგზავნი ჩემი ფანჯრის ხეს.

მე არ მოვალ,

რადგან ასე მოვისურვე.

ვყვირი ხმამაღლა და უსიტყვოდ.

როგორ დავანარცხო მოლოდინის დღეები?

რას მალავს შენი ამ წამის სახლი?

სადაა შენი ნაკვალევი?

რას ფიქრობ  ამ დროს?

სველი მჭიდი.

სველი ტანკები სამხედრო წვრთნების მერე.

აღარ მესმის შენი ტირილი.

დგანან შენსავით გამბედავად საგნები ქარში,

რატომ აღარ ხარ მხიარული?

გადაიარე ეს ლურჯი გზა.

თაღი შევკარი.

შემოდგომის უცვარო დილა

ჩამოეფინა შენს სამოსზე,

შემოდგომის მსუბუქ სურნელს,

უსიცოცხლო ფოთლებს და მიწას

სუნთქავს ქალაქი.

შენს მაღალ მხრებზე შემოდგომის მზის ზვინი თბება.

საღამო არის მონატრებით სავსე და მშვიდი.

ღამე ხვავდება ფანჯარასთან:

ძველი ვარსკვლავ-მარსკვლავი

ფრთებით გულზე მეალერსება.

ისე რბილია ყოფა,

ისე დარბილებული.

ჩემს ბალიშს მოგცემ.

ჩემო ყოფიერო სამყაროვ.

ღამის შავ საცერში

კანტიკუნტად გამოსჭვივის შორი სინათლე.

ფიქრობ, კიდევ ერთი გული ისესხო?

აღარ დაგრჩა რადგან ადგილი.

ძირითადი ხომ ეგ გზა არის, შენკენ მავალი,

რუკა ამ გულში შევინახე.

მონატრება კი მარილია იალქნებისთვის.

შენი სხეულის საოცარი აფიშა.

შენი ჩახუტება.

შენი კალთის საწოლი.

ანგელოზი – ჯარისკაცის მარჯვენა მხარზე.

თუ ასე გინდა,

თქვი და დამკალი.            

ადამიანურობის გაღვიძებით

შენი სხეული ჩემსას გაჰყვება,

რაც უნდა მოხდეს.

აქ საჭიროა,  ისეთი დაძონძილი მეტაფორა,

როგორც, ვთქვათ,  დროის ნაოჭები.

შენი სინათლე კვეთს ჩემს სილუეტს,

ვტენიანდები და ზაფხულდება.

სიყვარულის ნიშნები, რომელთაც ვიცვამ

და ვკოცნი იმას, შენს ბაგეში, რასაც ვპოულობ.

იმ შენიანი უშოვარი ამბორთაგანი...

განეფინები ღრუბელივით,

შენი მუცლის ტყე გადაფარავს,

არავის მსგავსი სუნთქვით ფანტავ

ღამის სითეთრეს.

მგელი ხარ, ამბობ,

და ეს  არ არის მეტაფორა.

მკვდრად არ ვითვლები, როცა შენთან ვარ,

ამოსრუტე უფრო ძლიერი,

კიდევ უფრო ძლიერი მუსიკა.

ბრძოლა, სხეულის შეგრძნებისთვის.

ბაგეები სადაცაა დაკბენენ მაჯას,

ფარდას კი ქარი გააჩერებს,

მე ის აღარ ვარ, ვინც ვიყავი,

გულზე შენი გულისცემაა.

ჩემო ლამაზო, ამბობ, და

კედლებზე ჯაჭვი კიდია.

ტუჩები შეიძლება გამიფერმკრთალდეს.

როგორ უყვართ ქალი?

მის სხეულს ჭამენ

თუ დაუფლების სურვილს სწვდებიან?

მე ვისურვებდი სხვა, უბრალო სხეულის ფლობას.

ქვეწარმავლის ჩრდილს უდაბნოს ქვიშაზე...

საწოლთან მომაქვს  ფაიფურის თეთრი საფერფლე:

მოწევის ძღვენი

და მშორდები.

ცას ღამის წითელბატონებმა გამოაყარა,

დარაჯის ხმა ისმის ფანჯრიდან.

მეზიზღება სახეწაშლილი ბავშვის მსგავსი

სიტყვა „სიზმარი“.

მერე და მერე, მე  ვუყურებ უფორმო ზეცას

და ვგრძნობ სუნს, რომელიც თავის თავს ეძებს.

სულ მინდა ვწერო – შენთვის, შენთვის, შენთვის,

მაგრამ არ ვიცი – რას ნიშნავს შენთვის

 (ერთიანობას).

ძველი ამბავი დავიწყების

გვიახლოვდება.

გთხოვთ, ყავა, ჩაი

ნიჟარაში არ ჩააქციოთ.

არდავიწყება.