გერმანულიდან თარგმნა დათო ბარბაქაძემ
ადამიანთა მონოლოგი
ჩვენ სამყაროს გაჩვეული ვართ.
გვიყვარს სამყარო ჩვენი თავივით.
ანაზდად სხვად რომ ქცეულიყო ეს სამყარო,
ავტირდებოდით.
არარაში შეკითხვების სამოსახლოა.
არარაში დიდდებიან თვალის გუგები.
არარა რომ არსებულიყო,
ო, განა ახლა დავიძინებდით,
და მოსასვლელი ჩვენი სიზმარიც
სასიკვდილოდ დაძირავდა უაზრო და უშველებელ ლოდს.
L’HOME MAჩHINE BLEUE II
აჯვარედინებს ყვითელ ფეხებს ძილსმიცემული
ადამიანი. პირში მუხლი ღრმად ჩაუმუხლავს.
დაბნელებულ თვალს ესიზმრება ბნელი სხეული.
მოიგრიხება სიზმრად თავი შემოგრეხილი.
ესიზმრებიან უსაფუძვლოდ სიზმრებს სიზმრები.
მოკაკვული
ის მიდის.
ცუდი სიზმარი ჰქონდა.
ის მიდის სულმთლად მოკაკვული და აღარ სუნთქავს.
ის მიდის.
შუბლი მუცელზე აქვს დაკიდებული.
ის მიდის.
ხოლო ჩამოყრილი ხელები მისთრევს.
ის მიდის.
მისი შუბლი მისივ ფეხებს ეხლება.
ის მიდის.
მისი თავი უკვე მის წინ მიგორავს.
და მისი თავი ლიტანიას წარმოთქვამს ასეთს:
მე მატლებმა დამისაკუთრეს.
ცუდი იყო ჩემი სიზმარი.
ის მოკაკვული ხვდება განთიადს.
სიბნელე
სიბნელეს არავინ ეკითხება,
თავს როგორ გრძნობო.
იგი არ მღერის.
მას თვალები არ გააჩნია.
სიბნელე მხოლოდ მკვდარი ძაღლია.
სიგრილე
მთვარე ყვავილობს.
განუტევა სული ზაფხულმა.
ჩემი პალტო ეგებება პირველ სიგრილეს:
წითელ სიგრილეს,
მუქწითელი ფერის სიგრილეს.
ჩემი თვალის გუგების მიღმა უკვე პირველი
ყინულოვანი არშიები გამოისახნენ:
ყვითელი, თეთრი,
მწვანე, მწვანე, მწვანე,
და შავი.
* * *
ყველაფერი საკუთარ თავს დაფუძნებია.
მე ჩემივ თავს დავფუძნებივარ.
ქალაქი ქუჩა-ქუჩა სეირნობს.
მთა შეყოლია საკუთარი თავისკენ აღმართს.
გაქანებული დირიჟაბლი-საქანელა ჰაერში დგას გაუნძრევლად და გონს ეგება.
მდინარე ამბობს: საით მივმართო ჩემი დინება?
უფალი ამბობს: დედა, მე მეტი აღარ ძალმიძს. აქ ისეთი სიმხურვალეა.
შოსე ამბობს: მე ბენზინი გამომელია.
მწუხრი გარს აკრავს ქვეყნიერებას და – საღამო მშვიდობისა – ასე მიმართავს.
დედები ერთხმად იგალობენ:
ყველაფერი საკუთარ თავს დაფუძნებია.
და იცინიან.
მელანქოლია
და არის გამომშვიდობება ყოველი სიტყვა,
გადაგდებული შესასვლელთან მკვდართა სამყოფის,
ჩამოჩონჩხილი თავი სადაც ამღერებულა,
ჩამოჩონჩხილი თითები სადაც ასრულებენ
ამ ძველ სიმღერას:
ფითრისფერია შიდა მხარე ალისფერი ვაშლის კანისა,
ბავშვი კი ქვოვან საფეხურზე – უფრო მეტად გაფითრებული,
როცა მიმწუხრი ჩამოდგება, ის კი კანკალებს,
ვერ გაუგია, სად გაქრა დედა,
რომელიც მწარედ ტიროდა და განუწყვეტლივ რომელიც ამბობს,
რომ მისი სისხლი განილევა,
რომ ის ილევა . . . დაილევა . . . გამოილევა . . .
სადა ხართ, არსნო, ჩვენც რომ გვიცავთ სიტყვებთან ერთად?
ანგელოზები? – კუბოებში წვანან უკვე ანგელოზები,
მოთქმათა მტვრით დათოვლილები.
ისინი სახლის სხვა დარბაზში განისვენებენ,
ჩამოჩონჩხილი თითები სადაც ასრულებენ
ამ ძველ სიმღერას:
ფითრისფერია შიდა მხარე ალისფერი ვაშლის კანისა...
ყვირილის პირველი გალაღება
ნადირის მოთქმა მონადირის
დაგრეხილ ბუკში... მაგრამ ამ გვრინის მონადირეს რა გაეგება?
ის ბუკს კედელზე ჩამოკიდებს.
ხოლო ბუკში ნადირი ტირის,
ყრუა კედელი.
მე კი, ყვირილი, მოელვარე ბუკიდან გავსხლტი
მწვანე კედელზე, გადავურბინე
სახეზე ძილში ჯერაც ისევ მონადირე კაცს,
წავიფორხილე მისი ცოლის შავ, გაშლილ
თმაზე, არ შევხებივარ ბიჭუნების ჯერაც წითლად
ღაჟღაჟა ლოყებს; სასოწარკვეთით განვეშორე
დაკოჟრებულ მუშტებს მარეკთა
და ხეშეშ ხელებს ძილში მბორგავი
მოხუცებული მოახლე ქალის.
უკან დარჩა ძაღლთა ყმუილი,
ღამის სარკმლიდან გარეთ გავფრინდი,
კუპრისფერ ტყეს თავს გადავევლე,
და როცა ზეცის დიდ სივრცეში წავიბორძიკე,
სწორედ ეს იყო
საზარი რამ, საბოლოოდ გაუსაძლისი.
და მე ვინანე,
ლაბირინთულ იმავ ბუკში უკუვიქეცი,
ღამეში რომ კაშკაშებდა, და ძილს მივეცი,
მწვანე კედლის სიახლოვეს, მოტირალი,
რბილ ბეწვეულზე და ნაკრტენზე
ნაღვლიანი ცხოველებისა.
დიდი ხუთშაბათი
ჭექას-ქუხილს მოკლებული სივრცის წიაღში,
მინაწკრიალა არფების ირგვლივ ლივლივებენ თეთრი ჩიტები.
სიცოცხლის მწვანე წვენი ავსებს
გაზაფხულის ხნულთა ორნატებს;
დინება, ასე თავმოყრილი, გოლგოთისკენ აღედინება,
რათა მოსასვლელ ალიონზე – სისხლადდაღვრილი მზის ჩაფერფლილ წამწამთა თვალწინ –
შეერიოს უსაშინლეს ძმარს.
თხემი! სიკვდილის ხე! უფლის ხელით დარწეული ზეცის სასწორი!
და არ ვიქნები ხვალ სამოთხეში,
არამედ გავქნი ძრწოლებს, როგორც ქვა წისქვილისა,
და საგალობლებს ვიგალობებ მიწის მსახური.
შრომადღის მერე მაგდალენასთან ერთად ვსეირნობ წისქვილის ტბორის მოდამოებში.
მოესურვება მაშინ ცრემლი მონანიე მზეს,
და იმ ხორბლის პურს, მე რომ დავფქვი, მოცახცახე პირით ეხება!
ღამე ისეა, ვით სამარე! ანგელოზები, ჩემი თანამოსახლეები, გმინვა-კვნესად უქცევიათ საშინელ სიზმრებს:
ღვთისმშობელი ვერ პასუხობს სფინქსის შეკითხვას;
ზარდამცემია, მას, განაწამებს და მომაკვდავს, იოსები როგორ დასცინის.
ოპტიკოსია მამაღმერთი, როგორც ერთ დროს იყო სპინოზა.
ის, ჭაღარა და თვალდავსილი, ლინზებს ამზადებს.
ღმერთო ჩემო, ღმერთო ჩემო, როგორ მორთულა ციონის ნუშის ყვავილებით ჩემი სიზმარი!
ხელჩართული შეტაკება ვარდების ველზე
საგანი, ყელში მოხვედრილი,
ცხლად საგემი შოკოლადი როდი ყოფილა,
ნუშის ნამცეციც არ იყო იგი,
უსაყვარლესის ტუჩებს შორის
ნაზად ნაკოცნი.
მტრის თვალის სკლერას
ქალიშვილის თეძოები დავიწყებოდა,
სიკვდილის იყო ცა, რომელსაც ჩაემქლია შავი კვერცხები,
და ჩაის ვარდიც ფურცელ-ფურცელ გაფანტულიყო.
და მაინც,
სისხლით შეიღება კაცი ვარდებში,
სწორედ იმათში,
ეს იხილა გადაქცეულმა,
ფუთფუთებდნენ და მაღლა-მაღლა მიიწევდნენ
ფარაჯისფრად რუხი ტილები,
რათა ვარდების ყვითელ კვალში გამარჯვება ეზეიმათ ამოსრუტვის ამ დიდოსტატებს.
და მაღალი ცა რუხი იყო, როგორც ტილები.
ბოსელში ბ.-სთან
სითბო იდგა შენთან, ბოსელში.
მინდვრად ზამთარი მათრახით გვცემდა.
წმინდაო ჩვილო, გამომხლტარო თოვლივით თეთრი ვარდის გულიდან,
ჩალით შეკრულ საგებელზე მანათობელო,
შენს სანახავად მოვედით და
არა იმისთვის, რომ შენ აგკიდოთ
ეკლიანი ეს ჩვენი ძრწოლა. –
და, აი, ვდგავართ,
როგორც სამხრეთის მსუბუქ ქარში,
ოხშივარში რძელბილ ცხოველთა.
ზეთი იღვრება ოქროვანი ზეთისხილის მთის კალთებიდან...
დავითის ქნარის ტკბილი ჰანგებიც
შენ გესტუმრნენ, ვით ნათლიები,
და ეს განა ისე არ არის, თითქოს ურიამ ინებაო აქ დაყოვნება –
გულმართალმა მეთაურმა,
ვისაც მეფემ ცოლი წაართვა, ვირსავი იყო მისი სახელი,
და დაორსულდა იეღოვას ღრუბლებზე იგი, –
სწორედ ურიამ, ყრუ ბუტბუტით სოლომონის სიბრძნეთა მთქმელმა?
არადა, ჩვენი ბასრი ძრწოლა რა შორს გვირჩება,
როცა შევყურებთ, ვარდისფერი შენი ხელი
ბაგის ჩალიდან მთვარის ვერცხლისფერ
ბუკს რომ მიელტვის...
მარიამისგან ნაწინასწარმეტყველები ზეცის ქვეშ დღესაც
თოვლის სუდარაგამოვლილი
გულკეთილი სტუმრები შენსკენ ედინებიან.
და ამასწინათ იყო ესეც, მოგინახულა
ტონოკომ, ბავშვმა, სასიკვდილო ჭრილობებით დაბადებულმა,
გოგონამ კუნძულ ჰიროშიმაზე
გაელვების წამს შხამიანი სოკოს ქვეშ მყოფმა,
ტონოკომ, ვ.-ის ყველა უფლებაჩამორთმეულთა
ბანაკის მწარედ დადუმებული დუმილის ხელს მინებებულმა.
კურდღლების ზამთარი
ვაშა და ვაშა, ჯარისკაცნო ველთა ძრწოლისა!
თქვენ, მწკრივებად და ნაწილებად დაყოფილნო და
პარკებში თავით ჩაყუდებულნო...
დაკიდებულნო, სწორდით, კურდღელნო!
ზამთრის ქარის მიუხედავად.
ჰო, ზამთრის ქარი
მღრღნელი კბილივით მოლაპლაპე ვერცხლის ღრუბლებს მიმოფანტავს
მოსარკულ ცაზე.
ზვავს აღვძრავ
მთის თავს,
უმცირესი ბიძგიც იკმარებს, და აი, ისიც,
დანაშაული ჩემი, მამავ უღრმესი ცისა,
თავქვე მოგორავს
და, ხევისკენ დაქანებული,
გაიზრდება და პირისაგან მიწისა აღგვის
ყინულოვანი არშიებით მორთულ ჩემს სარკმელს, რომლის წინაშეც
კურდღლებია დაკიდებული.
გამოიღვიძეთ, ჯარისკაცნო ველთა ძრწოლისა!
გაინძერით –
სამყურებო, გამყინავად ლურჯებო, სერზე ამოყვავილდით!
მოდით და ჩემთან ამოსკუპდით,
გემო მოიდეთ
ზამთრის ქარბუქში, ჩამოირეცხეთ
ბეწვიდან სისხლი,
ბრალი ჩემი,
და იჩქარეთ ჩემთან ერთად, ბოლოსდაბოლოს,
თოვლის ამ ლურჯ იალაღებზე.
თევზის დაქუცმაცება
დიახ, ქაოსიც ეს არის: თევზად
გამოეცხადო სუფრას ტრაპეზად.
ნიშანს აძლევდეს გაფუფქული თვალი სხვა სულებს.
ახლახანს ჯანმრთელს, სისხლსავსეს და თვალმოფაფხურეს
გურმანი უკვე ვნებით სავსე მზერას გაპკურებს,
წევხარ ნარჩევი, გაშიფრული და დაღდასმული.
და როცა უკვე აქნილიც ხარ, გამოფატრულიც,
შენს ხორცს წრე იყოფს, რომლითაც ხარ შემორაგული.
წრე რომ იშლება, შენგან ფხა და ნაკუწი რჩება.
ეჰ, შე ნარჩენო, ბოლოს ეგ ფხაც გაგეფანტება.
გზააბნეულო, მიგდებულო, რა გემართება? –
ფხეკს მზარეული კანის ლორწოს, ქოთანზე მიმხმარს.
ჩალის თაიგული
ღამისკენ მარტოდ მიქცეული,
მაგრამ მაინც არა ეული,
რადგან ერთგული შენ დამირჩი,
აჩრდილო ჩემო!
სამზარეულოს ნაცრისფერი,
ჩამოშლილი შპალერიდან,
მესალმები და, ჩემთან ერთად, თვალს ადევნებ
სიმშვიდისმომგვრელ სიგარეტის ბოლს.
აი, მისი წრე შენს თავს ზემოთ როგორ იკვრება!
მაგრამ შენ ამ დროს უსმენ თუ არა
მაღვიძარას, ზურმუხტისფრად მომინანქრებულს,
რომელიც ერთმა დაშლილმა ხელმა
აქვე, შემინულ კარადაში,
მძინარე და ცარიელი ჭურჭლის ქვეშ დადგა,
უსმენ თუ არა მოწიკწიკეს,
ნაკუწებად გადამქცევს დროის,
რომელსაც, თითქოს, როგორც კალოს, ისე ლეწავდეს?
ღამის მინდვრებზე სად გრძელდება
კიდევ უფრო ჩალის ღერები?
ბრმად მოიზრდება წველი ჩემი სახის გარშემო.
წითლად კუბოკრულ სუფრაზე კი ჩემი მაგიდის –
ბროლის ლარნაკი, ოჰ, იგი კრავს
ჩალის თაიგულს!
გარმონის ნაკეცებში
ო, ქვეყნებს შორის საზღვრის მკვიდრი ეს მუსიკოსი,
საბუდარივით თბილი ქოხის მყუდრო მოსახლე,
მიუხედავად იმ საშინელ არქტიკასთან მეზობლობისა,
არა ერთი და ორი მილით რომ იზომება...
მოხუცი კაცი, ვისი სახეც, ნაოჭებით ამოღარული,
აღმოსავლეთის მზისებრ დიდი და ალისფერი,
თმა-წვერში თითქმის იკარგებოდა...
გაფაშრებული, ნაცრისფერი ვისი პირიც
განუყოფლით იყო აღსავსე
და უხეში ვისი ხელებიც
შავად-ვერცხლისფერ გარმონს შლიდნენ
და კეცავდნენ ცხელი ბანის ხმად...
ერთხელ –
უკვე რომ მოეყოლა სიმღერ-სიმღერ ბევრი ამბავი –
კაცმა ჩივილი წამოიწყო,
თუ რას მალავდნენ ამ გარმონის ნაკეცები საკუთარ თავში.
და, აი, ეს დამამახსოვრდა:
დაფნის თესლს და პეპლის საცეცებს,
ვარდების ფერფლს და ბაღლინჯოებს,
გარდაცვლილთა სახლის ნაგავსაც,
ნამსხვრევებს მოშიშ ზარებისას,
და მტვერს ყვავილთა,
და ლურსმნებს, მათზე შემხმარ სისხლს და
იქვე ტამპონს მარადიული ჭრილობებიდან...
ო, ქვეყნებს შორის საზღვრის მკვიდრი ეს მუსიკოსი,
საბუდარივით თბილი ქოხის მყუდრო მოსახლე,
მიუხედავად იმ საშინელ არქტიკასთან მეზობლობისა,
არა ერთი და ორი მილით რომ იზომება...
* * *
დადგება დრო და ის კატა შენში,
აზრიდან აზრს რომ უხმოდ აწყდება,
აღმოჩნდება ნანადირევი.
„განძნი, რომელნიც ელვარებენ
უსარგებლოს ნათებაში“, შებნელდებიან,
ოდეს სხვა კატა, სხვა ნადირი,
შენთა თვალთა უსიერიდან
სავსე მზერით გამოცანას მისწვდება ბოლოს.
იმ წამს კი, შენ რომ მოგიტაცებს სუნთქვისშემკვრელი
გაელვებიდან საუნჯისა,
ვერასოდეს განჭვრეტ წინასწარ.
გადაშლილი მქონდა თვალწინ
ბრანდენბურგის თბილი ქვიშა.
გაქრა ლხინიც, გაქრა ჭირიც
და შატზბაუ-ც გაილია.
რაც მკვდრადყოფნად იწოდება,
მე-სთვის შეუცნობელია.
მშობლიური სახლის სუნთქვა
მარად მისანდობელია.
ეს ქვეყანა ზარს და რისხვას
უსათუოდ იმსახურებს:
რა უხვია მარშის ხმები!
ვაშა დაფდაფს, ვაშა ტრიპერს!
ოჰ, ნაცნობი სიმღერა და
ხმა ციური, ბენი ძილში
ჩაყოლილი, გმადლობთ, აქ კი...
ეს ვარდების ფალანგია.
წარმოთქვამს ბავშვი
- მე ბნელი ვარ, - წარმოთქვამს ბავშვი.
გაზაფხულია.
დედამიწა უხმობს მებაღეს.
მზეს –
მიწა და ზღვა.
განიხვნებიან კარიბჭენი,
კუბოები დაიხშვებიან.
მე ნათელი ვარ?
თოვლი ცეცხლში დაიძირა
და იქ ახლა ფურისულა გამოყვავილდა.
ზღვაზე კაცი ჩანს,
ბაგეებით ია უპყრია.
- მე ბნელი ვარ, -
წარმოთქვამს ბავშვი.
ეჰა! შენ, ქალო,
ყელზე კანი შემოგაჭკნება.
ეჰა! უმანკო ყმაწვილქალო,
ხარ რარიგად ხავერდოვანი.
ხოლო ჩემს თვალებს
მწყემსი მწყემსავს – მე მას ვერ ვხედავ.
- მე ბნელი ვარ, - წარმოთქვამს ბავშვი.
სხვა სახლი დამხვდა
სხვა სახლი
დამხვდა.
მაგრამ ვიდრე შევაბიჯებდი,
ასე შევძახე
მყრალი ტანჯვით ჩამოხუნძლულმა:
არ აჟღერდები
გამარჯვების ყიჟინით, სახლო,
„წყლისგან შეკრული“ კაცის თავზე, შენი ეჟვნები
„თიხით შეკრული“ კაცის თავზე
არასოდეს ახმიანდება.
და როცა სახლში ფეხი შევდგი, ვერ გავიგონე
ვერც ხარხარი და
ვერც – ეჟვნების ქირქილი; მხოლოდ
სიჩუმე იდგა.
მაგრამ სიჩუმე
განარისხა განგაშმა; ავლო
ბრინჯაოს ბნელი ხვეული
კიბე, და უმალ, თითქოს
იძულებით გამორეკილი,
სახლის ურიცხვი ბინადარი,
უთვალებო ურიცხვი ეშმა
კიბე-კიბე და სართულ-სართულ მოიჩქაროდა,
მე რომ ირგვლივ შემომხვეოდა.
მერე ყურებთან დამსიოდნენ,
ჩამჩურჩულებდნენ:
აბა, ლინკეოს,
არარაობის წამწამები გვიჩვენე ჩქარა! –
თქვით, როცა უკვე
ამ სიზმარცხადის
ყველა სამხილი წარმოვადგინე:
ნუთუ ეს სახლი უდავოდ და
უეჭველად – და როგორ,
შეცდით – ვამბობ:
უდავოდ, უეჭველად – და როგორ,
შეცდით – არის ნაგები,
რის გამოც არ მსურს
გილგამეშივით მოვყვე გოდებას,
სახლი, რომელშიც
არ კიდია ზანზალაკები და არც ბოროტი
სიცილია ჩასაფრებული? ვამბობ:
უდავოდ, უეჭველად – და როგორ,
შეცდით?
სიყვარული არ გამაჩნია?
ახლა
ახლა.
მას მერე დიდი დროა უკვე გასული.
ახლა:
სექტემბრის
ნაშუადღევია.
თბილი ფერფლის
სურნელი:
თითქოს,
მე, დღეს დამწვარი,
ეს ფერფლი ვიყო.
ეს მე ვარ?
იქნებ, ეს მე არ ვარ?
თეფშივით მრგვალი
არის სინათლე,
დამძიმებული ვაშლებით,
მსხლებით.
ვარ.
ყვავილებით აღსავსე, აქ ვარ.
წამწამნი მზეთა,
ბირთვნი
მათი გუგების წრეში:
თვალნი,
ჩემს თვალებს ასერიგად მოახლებულნი.
უკვე აღარ ვარ?
დღე კაცისა
ბრინჯაოსფერ სიბნელეში
გაელვებაა.
ახლა:
მორიგი სექტემბერი,
ნაშუადღევი.
ახლა
მას მერე დიდი დროა უკვე გასული.
ლურჯი ფერი
ფიქრი სხლტება, ფიქრი მიქრის
და მიაპობს წვიმის თავსხმას,
ცისარტყელა როდი ახლავს!
სოფლად მიველ, იქ უცვლელად
ჩემზე ფიქრი ციალებდა:
თავწაწყვეტილ მამალს ქარი
ჩემსკენ მოაფრიალებდა.
ყიყლი-ყიყლი! – შემოვძახებ –
შემოზიდეთ ეგ ხორბალი!
და ეგ ხარიც გამისუქეთ,
მინდორში რომ იცოხნება,
თანაც გძულდეთ სამუდამოდ:
მე, მცელავი ვისაც მქვია,
ვისაც ქუსლი გამიჭრია.
მე, მცელავი ვისაც მქვია,
ვისაც ქუსლი გამიჭრია,
ვისაც ერთგულ თანამგზავრად
თავწაცლილი მამალი მყავს,
ვინც გამართულ და სწორ გზებზე
ვკოჭლობ, თანაც ამ წყეულ ფერს,
ზეცის ლურჯ ფერს ვაძლევ ნიშანს.
ეკალბარდით დაბრკოლებული:
თვალები
ასკილს და მსუნთქავ ზღვას
გადაევლება.
ეთერში ოქროს ამოანთხევს
თევზი-მეკობრე.
Fermate: წარბი,
დანისლული ჰორიზონტი, ზეაზიდული.
მზე, როგორც ფსკერზე მარგალიტი,
ქვემოთ დარჩენილ
სიღრმის ნარჩენს მიმოანათებს.
დრო უადრესი და უშორესი
რა ძალიან ჰგვანან ერთმანეთს.
მოდი, სიკვდილად წოდებულო,
მოელვარე სანაპიროს თავს დაადექი!
მოდი, ასკილის ფერისაო,
ეკლისაებრ დაბურული ფერისავ, მოდი!
გამოჩნდი, მოდი!
შენთან მოლაღე,
ნათესავი ვარ
უძველესი ანგელოზების.
ადგილობრივი
კლდეზე
მეთევზე ჩამომჯდარა
მსუბუქწაღება,
და თევზს იტყუებს.
ქვემოთ ღრმა ზღვაა.
მოკლედ,
სიკვდილს რაც შეეხება,
სიკვდილს, რომელიც ყველასათვის
ის ადგილია,
სადაც არის ადგილობრივი
(არავინ არის არაქაური),
რატომაც არა ვაცისფეხება,
ვისაც თავბრუ არასდროს ესხმის?
კლდეზე
მეთევზე ჩამომჯდარა
მსუბუქწაღება.
მის ქვემოთ კი
მღელვარე ზღვაა.
უცებ
ვით მაღალი და უშორესი
შავი თაღით მოჩრდილული,
თავისავე ნათებაში შედის სინათლე.
მეტყველი ხდება
მასთან ყველა ნივთი, არსება.
ხე კიდევ უფრო მწვანე ხდება და წაბლისფერი,
ნიადაგიც და რუხი კედლებიც;
სახლები თეთრად
გამჟღავნდებიან.
ერთი ხანობა კიდევ დგას კრავი
და ბავშვები რძეს აწოვებენ
ამ ეთერულ ყვავილობაში.
მერე კი, უცებ, როგორც თავის მოკვეთისას,
ჩნდება სიბნელე.
მწყემსი ქალი
მწყემსი ქალი,
მათ რომელიც მოუხმობს, კრავებს,
ისვე არ არის, ვინც პატრონობს
იმ ცხვართა ჩრდილებს,
რომლებსაც მერე
ყასბებს გადასცემს?
თქვი,
რომელი ხმით
მილალავს იგი თავის ცხოველებს
შინისკენ
მწუხრზე?
მაგრამ შეხედე,
რარიგ მძიმედ მიაბიჯებენ,
გვერდიგვერდ თბილი საწმისებისა,
შროშანისფერი
მზის ნათელში,
ცხვრების ჩორჩხები.
მე ვნახე
არანაირი ნააზრევით მოაზრებული,
და არც ოდესმე ნანახი სიზმრად,
ღაწვები ვინმე მოხუცი ქალის,
მთლად ალისფერი ვაშლებივით ღაჟღაჟებდნენ და
ასე ერთვოდნენ მობუტბუტე ბაგეების
დამსკდარ ალუბლებს.
მე როგორც მითხრეს,
გემებისთვის ფერებს არჩევდა.
დიახ, მე ვნახე,
გემთსაშენის სახელოსნოში,
ხომალდზე როგორ ავიდა იგი
სამი კატით და
კონსერვის ჭრელი ქილებით ხელში,
რომლებიც მერე ირგვლივ კოხტად შემოიკრიბა.
როგორ შევიდა
იგი სახესთან მომარჯვებულ
სარკის ნატეხში.
მეხსიერება
ეს სვლაა, გზაა,
სხვა არაფერი.
იელვებს გვრინი,
მზე ზენიტშია.
მტვერს გაპკურებენ ქუთუთოზე
ღიმილით მკვდრები.
ეს ტვირთი
ერთობ მძიმე როდია.
ეჭვის გამხელა
და მწუხარება
მწუხარე წიგნთა, დამწუხრებული.
მეორდებიან შეკითხვები,
არის მოთმენა.
შენ, ხელოვნებავ, უნატიფესო ...
განცდა განცდას რომ ერთვის, ივსება,
ეს სინატიფე
თავისავე სინატიფეში ჯერ ისევ ფრთხება.
ეს ტვირთი
ერთობ მძიმე როდია.
ქარქცეულს,
შენ რომ ფარად ეგულვი,
ფეხდაფეხ მისდევს
ლელში მცელავი.
მტვერს გაპკურებენ ქუთუთოზე
ღიმილით მკვდრები.
ეს ტვირთი
ერთობ მძიმე როდია.
ანდაზა
შორეულ მთვარის
ნაპერწკლები ელავენ ფრთაში,
ანდაზა მოკაუჭებულ პირში...
ღამე ჯანმრთელად ახითხითდა
ბუთა თვალებში.
შვიდი მიზეზი
ცხრა მიზეზს მალავს.
თუ იქნებოდა მართებული, მეათისთვის
პწკალის მონახვა?
მე
ღამე იყო მოთმინება,
მოთმინების ერთადერთი
ხანგრძლივი ბგერა.
მე-ს ერთდროულად მწყემსად და ძაღლად
და მომთაბარე ჯოგად უჩნდა
თავისი თავი.
დაცული და გამომწყვდეული
თეთრი მამლები
არ იძვროდნენ
უხმო ფრონტონზე.
მთვარის ნათელში
ყავარი და ფრთები
ელავდნენ.
ჯვარი
მეკავა მთვარის შუქზე
და ვაბრუნებდი.
მისგან ლაქივით
იღვენთებოდა
ყაყაჩოსფრადწითელი სისხლი.
თითქოს ვიყავი
მამლებით და სახურავებით,
ჯვრით და სისხლით და მთვარის ნათებით
ზორბა კაკალში
- ვით მისი გული -
დაცული და გამომწყვდეული.
შენამოქმედის ზეცა
შენამოქმედის
და წინასწარმეტყველთა მისთა
ზეცის თავანზე
უძლურება განივ ზოლს ავლებს.
და სასწაული
არ მოაქვს მიმწუხრს.
მორჩილად ბრწყინავს
მისი ვარსკვლავი.
სანაპირო
შემოიქეც
ჩემი ბაგისკენ.
მე წამწამებქვეშ
მეზღვაურთა სიმღერას
გეტყვი:
რომ სანაპირო
ზოლის გასწვრივ
ჩვენ აფრებს ვშლით
ქუთუთოებით,
ჩვენს საუბარს კი მსჭვალავს ნათელი.
მწუხარება
მთვარე
ჟანგისფერწითელია,
თითქოს –
სავსე უკანასკნელად,
თეთრია ჩემი წამწამი და
სიკვდილში ფხიზლობს,
მას ნისლში
კუბო ჩაულივლივებს.
ის არის ჩრჩილი
და ზის ჭინჭარზე,
რომელიც სწორედ ამ წამს ყვავილობს...
და სულაც არა უწყნარეს წამს
გაიელვებს კრავის საწმისი,
ხოლო ცანი ბნელს იზრახვიან.
* * *
გადმოთქრიალდა კოცონიდან
თეთრი შიგთავსი.
მერე თავცეცხლას ყვავილიდან
გადმოენარცხა.
აშრიალდნენ მწვანე მილაკნი.
გადმოანთხიეს ღიობიდან მარცვლეული
მოვარვარე
პირებმა სამი მამაკაცისა.
ულვაშებმა კი
ბაგეთა ირგვლივ
მოელვარე ბრუნვა წარმოქმნეს.
* * *
იცინოდნენ.
ისხდნენ
რუხად
ცეცხლის ენებში
და კითხულობდნენ
წიგნს,
რომელიც მათ მოუთხრობდა,
თუ როგორ
არის ყველაფერი
დაკარგული სამარადისოდ.
* * *
სიდამპლე დასტურყოფილია.
მე ამგვარად
შემოგხედავ,
ასე
შემიცნობ.
მე ჯერაც
ქარვის ბურთში
ვცხოვრობ,
გარეთკენ ვცრუობ,
ვხედავ, შროშანი როგორ ზეიმობს,
ნარშავები სინათლეს ჩხვერენ,
ჯერაც ისევ ქარვის ბურთში
ვარ.
მაგრამ სიდამპლე
დაბეჭდულია.
თუმცა,
ასე მსურს თვალი შეგავლო.
ან შენ მე როგორ უნდა
გეცანი?
* * *
ზოგჯერ
ჩახედავს ლაბა
თვალებს უსიკვდილოსას,
ჯერაც თუ ჰგიებს იქ
არსებაო.
* * *
რაც ღმერთნი იყვნენ ერთ დროს, ისინი
ამჟამად ხედვის
ნათლად ცოცხალნი თვალნი არიან,
ლურჯნი ირისნი და გუგანი მოლაჟვარდენი,
მზერა, ზეცით ნაყვავილები,
მზერის ორნატი.
არა, არ არის
ცა ცარიელი. არ დაიდრიკო,
მტვრის ჭურჭელო,
მძიმე სისხლისკენ, რადგან
ეს გუშაგთ, მაღლიდან ფხიზლად მოთვალყურეთ
შენი სიფხიზლის, აფორიაქებს.
არა, არ არის
ცა ცარიელი,
ხომ განიმარტა.
ვიყავი სამწყსო
ვიყავი სამწყსო
და ვკორტნიდი გამოცდილებას.
მწყემსის არგანი,
ვარსკვლავებთან შეხებადი
და - ბალახებთან:
აჰა, ისინი
არიან მწარედ რჩეულები,
უმწვანესები.
და ჩრდილი
მისი ქუდის ფარფლებქვეშ
და შუქმოსილი ხელები
მწყემსის
და მე, სამწყსო,
ამომკორტნავენებიანი.
ნაყვინთავებ ქუხილთა მერე
ნაყვინთავებ ქუხილთა მერე
ტბორები ისევ გადასწორდნენ,
ელვის ლიტერნი
უკვე ფსკერზე დაძირულან
და
უბრალოებას
აზროვნება დაეწყოს თითქოს, აწ
წყალნი, უწინ
სულმთლად ბნელნი, განმსჭვალულან
თევზების ვერცხლით.
ჩვენება
აქ იყო,
აი, აქ იყო მეთქი,
მეზღვაური,
ტალღებს შორის სამუდამოდ გამომწყვდეული.
მან,
ტალღებს შორის სამუდამოდ გამომწყვდეულმა,
წყალთა სარკე გამოამტვრია
და ჩვენ გვიჩვენა,
ჩვენ გვიჩვენა, წინმსწრაფ მეზღვაურთ,
ერთი მუჭა
სირუხე ფსკერის.
დაკითხვა
ქვა
დუმილით გიწყობს
დაკითხვას.
აწ
გამოხრწნილი
ჰო და არა-დან
მკვდრეთით აღმდგარს
ძალგიძს უშიშრად
გაძვრე მსგავსი შესაქმის
ყუნწში.
მთვარე
ან შენ,
უწყინრად ხელჩავლებულს მაჯის სახსრებში,
გატყვევებს მთვარე
მბრწყინავი გარსით. – და
შენ არ იძვრი
და მსურველი ხარ
ღამეული სიმღერის შეთხზვის,
ვით – გუშინდელნი,
აი, ასე გარდაცვლილები.
შესაძლოდ მყუდრო
მცხოვრები სწორედ იმ სფეროზე,
რომელიც მკვდრებმა შესაძლოა ჯერაც უწყიან.
მასზე ნამდვილი, ათასფერი ყვავილების
მოელვარე დიადემა დაკიდებულა,
მოჭიდებიან მას მსუბუქად
კაკლის ტოტებიც.
და წრის შუაგულში,
მკვლელობის თავზე, მაინც არის სიესტა ბაღში,
სადმე სხვაგან კი ციგურებით სრიალიც არის,
ერთობლივი,
დახანებული, თუ არა
მყუდრო
ნათება, ერთობ
გასაოცარი.
ზამთრისეული
I
აქ, სად ნადირის
სისხლიანი კვალი მთავრდება,
სად გაბაწრული მონადირე წევს
და მისი ძაღლი, შავი ძაღლი,
თოვლს შექცევია,
ბროლი, ჰაერში არსებული,
მზერის ძალას ანიჭებს ჩემს თვალს.
IV
ცვივა ფანტელი. და წამწამნი,
გაჯარჯლებულ,
ზეაპყრობილ თვალთა წამწამნი,
თეთრნი, მრავალნი,
თავდახსნილნი, მიმოცვივიან.
ახალი, ძველი,
ძილით ფხიზელი,
სიწმინდე, - ეჰა,
დაუნდობლად
ზამთრისეული,
ტანის გამლღობი...
ბავშვთა პირებში ექცევიან
თოვლის ფიფქები.
უბრალო შესაქმე
ჩიტის გალობა
მიმოარწევს
ტოტს
უწინარეს,
და უბრალოა
ტოტისა და გალობის
გეგმა.
იგალობებდე ამას, ამ გეგმას.
თვალთვალს დაუწყებ
იმის თვალისჭრილს,
ვინც საკუთარ თავს
აოცებს ფრიად,
თუმც,
ამავე თვალისჭრილიდან
დამშეული ნადირი ცვივა,
მგლები ცვივიან,
და ყოველი იმათგანი,
როცა გარბის,
ფლეთს საკუთარ თავს.
ამის მერე კი, აი, რა რჩება:
ბეწვი, რომელიც ფრიალებს და –
შიფრების წყება.
ბავშვი
დროით სავსე გარსს
თვალს შეავლებს,
წრუპავს და ხედავს
ვეებერთელა რუხ
პეპელას,
ბავშვი,
და მიდის,
წყვდიადში
შავი ცხვრების
სამწყემსად.
იმ ჰარმონიაში
ჰერკულესი და სხვები ცურავენ
ჰარმონიაში, რომელსაც უკვე
გამოაცალა სიკვდილმა ძალაც,
მშვენიერებაც,
ხოლო ის,
რასაც ეს დღეები თავს უყრიან
ნაგავთან და ნასულელევთან,
მავანთა მიერ
მზის შუაგულში
ამოინთხევა.
ერთხელ
მტვრის მთელი ამ ბუღიდან
გამოვა ბავშვი,
ამ ჯანსაღ
ტვინებს
რომელიც შეცვლის.
მიწას არ ძალუძს მეტყველება
ის არ წერს დღიურს,
მიწა, რომელიც, მკვდრებს და ტოტემს დაფუძნებია,
რომელსაც აკრავს წყლის სვეტები
და ნიადაგ
ნადგურცემული ფლოტი სიტყვების...
ის, დახუნძლული ლპობით, სიბნელით,
უსაყლაპავოდ უმარცვლებო,
მხოფავ ლასტების, მოგზაური გემების ქვემოთ!
ჩემს ქვეშ რამეს რომ მივნარცხებოდი?
ვფიქრობ, რომ წყვდიადს მივწვდებოდი,
ვით წამხდარ აბედს
ფინიკიელი ბავშვის სამოსი,
აშვებული საძირავი,
ცდომილი ექო,
ბარბითის ნაშთი...
რომ ჩამეყვინთა?
მოვიძიებდი სანათურით და მივაგნებდი
დღიურს გემისას, თუმც,
მკვდრადყოფნის გარემოებას
ის არ განმარტავს, მხოლოდ –
დაძირვის დასაწყისისას:
ჩვენ ვიძირებით.
მიწად ვიქცევით.
მორიელი
ზედმიწევნით ზუსტის წინაშე
(შემეცნებასთან ერთადვე და
სინამდვილის სიყვარულითაც)
ოხუნჯობს სარკე
ზღვისა, ლითონის.
ამღვრევამდე კი, ამასთანავე,
ნაკვალევი მოიხილება.
რაც გაქრა, გაქრა. მორიელი.
მესმოდა,
თევზს რომ ეუბნებოდა:
ჩვენ რაც გვჩხვლეტს, იგი,
ნეტავ, რააო.
მე ვხედავ ღელვას, საავდრო ღრუბლებს;
მე ვხედავ ფერფლის მი-და-მო ტრიალს.
ის ფრთა, ფრინველს რომ ამოაცალეს,
ჩაეწობა სველ
ხრწნაში. ის წერს,
რაც ჩვენს მერეა.
ღამურების სტვენა
თითოეული თმის ღერი თავზე,
მაგრამ ასევე მქრქალი ლაქა,
შერჩენილი ოთახის კედელს
და მირიადი
ნისლი მტვრისა,
ამ ოთახებს მოშორებული...
მაინც რას ნიშნავს
ღამურების მიმოსტვენა,
მიმწუხრის ჟამი
ჰორიზონტს ზუსტი ვარსკვლავების
თვალებქვეშეთში
ფერფლს რომ შეაფრქვევს?
ფრინველთღრუბელი
დაისის ჟამი,
შოშიებით გაშავებული...
და, დაე, იყოს
ეს სიტყვების თამაში, მაინც
წარმოგვიდგება ჭეშმარიტებად,
ასეთია მათი შავი მიმოჭიკჭიკი,
ლაბირინთში
გაუგონარი.
ეს შემოდგომა
უნდა იყოს. ის
წარბებს იკრავს:
მოსწყდება
დასვრილ კენწეროებს
ფრინველთღრუბელი
და გეზს აიღებს
ჩრდილოეთის
აუხსნელი მიმართულებით.
ჩალის სინათლე
ნახევრად
სრულად საზრის-
მზიანი. ვისაც ჭრიჭინი
კეთილად უჩანს,
ნებისმიერი დღისმიერი
ჩალის სინათლის
ღეროებსაც იმან ჩაჰბეროს...
ნებისმიერი დღეთაგანი, და
ეს დღე ჩასცქერს
ობობას
ბუდეს, და მარტოოდენ
შენ
გაოცებს ნამდვილ-
ჩვენებით
სრულ-
ცარიელი
ქიტინები,
ძაფებით ძრული,
როცა
ასერიგ შორს-
მოსროლილი
კათხიდან
ბზარი გალავნისა
ქარს ეწაფება.
შაშვი
რარიგ იცინის
ცის სირუხე, ასეთ მიმწუხრში
ბალახისა და სიჩუმის ზრდა
ხმამაღალია, ფარფატებს ჩრჩილი
და – ფურცლები ყვავილებისა,
მცენარის თესლი მოიპნევა ბილიკზე! ჰოი,
შაშვის გალობა – მაშინ, როცა
ზარმაცობს ფიქრი. და ფოთოლ-
ბნელი წიფელი! მძიმე
ჩვენება, თითქოს ამოზრდილა
ბალახში ყელი,
და იქვე – ყბები, მომუშავე, საზარი
მხეცის. ზარმაცობს
ფიქრი (და, შესაძლოა,
თავად ღმერთი აბლაბუდაში
ჰკითხავს თავის თავს,
თუ ჰგიებს იგი, და თუ
ამაში დარწმუნდება, ღმერთი ყოფილა
იგი ასევე
პირველდროის). ზარმაცობს
ფიქრი, ჩასცქერს
უფრო და უფრო უსიერს. – სამშვინველი,
გვიან, შენთვისვე
უუმძიმესი, არ ჩაუგდო
შენი ტყვია
შაშვის გალობას. დამთავრდება
სულ მალე იგი.
ღამეული
შიგნივმბრუნავი: მწვანე
ადგილი ღამის, საითაც
ოხრვის გრძელ თოკზე
ასხმულ თავებს ვექაჩებოდი
(თქვენ, სიყვარულით აღსავსენო,
უკვე დაღუპულდროინდელნო!) და
გარეთ: ჰაერის
ბინადარნი და ბზემსუბუქად
ნათურის ირგვლივ თავმოყრილნი, ცდომილი გზებით
მორიალენი ჩემს სახესთან,
ჩემი ყურის ნიჟარასთან მოფრიალენი,
ჩემს ქუთუთოს და
ბაგეს მოხლილნი.
შემორაგვული ღამის მიერ
(გამხსენებელი თქვენი,
თქვენი,
სიყვარულით სავსენო) – ახლა
მჭახე, და-
მწვარი, გან-
ნაჭუჭებით შიგნივ-
მბრუნავი,
საითაც
ოხვრის
გრძელი თოკით
თავისქალებს ვექაჩებოდი.
თქვენ, ტიტებო, ნარგიზებო
რაკიღა ვნანობ
მე ჩემს სიზმარს:
თქვენ, ტიტებო, ნარგიზებო,
გიმხელთ ამ სიზმარს:
აკლდამების თავს,
ძველი
კოშკის
კიბეზე ვიდექ,
მძარცველი ზართა,
რეკვით დროის მაუწყებლთა;
და მე მათ ქვემოთ ვუბიძგებდი,
თანხლებული ანგელოზთა მრისხანებით
და დემონთა შეძახილებით.
თქვენ, ტიტებო, ნარგიზებო,
გიმხელთ
ამ სიზმარს.
თანამდევი ვარსკვლავი
ერთი ღაწვია ძოწისფერი, მეორე –
თეთრი; საით
გავწიოთ, მამანო
ჩემნო, დედანო ჩემნო,
ძაღლს რომ მოვუხმობთ,
სამიათასი წლის წინ წარცემულს
ეგვიპტის მტვერში?
გაიღე მიწა დასარწყულებლად,
შესაძენად გაიღე წყალი,
შემამკობელი ეჭვის ვარსკვლავი,
ვარსკვლავი რძის წილ და სისხლის წილ:
თანამდევი ვარსკვლავი იგი!
განმეორებულ ჟამთა კვალად,
ოდეს თითქმის აუთვლელი
ბორცვი ბორცვად მოიკვალთება,
ამოყვირებაც უმრწემესი,
აღმომხდარი გორაკქვეშ წიაღს,
ისიც ისწავლის,
რაც უწინვე იყო განცდილი:
აღსრულებულან უკვე ღმერთნი,
მაგრამ თავად აჩრდილნი მათნი
შურს ანაყრებენ?
მე ვიტყვი მოსვლას
I
დიახ, სინათლე,
სვეტად მდგომი
უფსკრულის თავზე.
მის სიბრძნეს
განა ვინ თამაშობს?
განა ვინ უწყის
სისავსე მისი შეშლილობისა?
მე ვიტყვი
მოსვლას
აქ, სინათლის
ნამდვილ ლელქაშში.
II
მოწეულია ეს ფორმულა
ეკლის
წვერიდან.
რაც ხელს აქამდე
მსუბუქად უჩნდა,
დამძიმდება და
დაუვარდება.
და ფესვს გაიდგამს,
ამ ადგილის
ვარდი იქნება.
ოსტატნი კი ასე იტყვიან
ოსტატნი კი ასე იტყვიან:
“გამრუდებული”.
მეც ასეთი მესიზმრა
მხეცი,
სამყაროს ჯიქი,
ნახტომისკენ-ნებაშივე გაშეშებული.
ნადავლს ვერასდროს მოიპოვებს
ასეთი ხახა,
დამნაყრებელ ჩასობას ეშვის.
ის მშვიდად მიდის
სარწყულებლისკენ.
ნამდვილი სუფრა
მე ნამდვილ სუფრას
მოვიპოვებ,
ფიქალწნული კედელი რომ ჩამოიშლება,
და მასზე მთას ვწერ,
ფიქალმთას ვწერ, აჩხრიალებულს.
მერცხლები მოაგვირისტებენ
მთასაც და ვაზსაც, მთაზე რომ ხარობს.
მათი ბუდეა:
ვაზიანში
უფლის მხარი,
მათხოვრის მხარი.
ქვათა სუნთქვა
დიახ, საკუთარ თავს ვინც ივიწყებს,
ქვის ქვაბურიდან
გრიგალი რომ ამოვარდება.
ბობოქარი, ქარების ღმერთი;
ენა იგი: დავიწყებული.
გაფლანგული და
მერე ისევ ნამემკვიდრევი,
მეტყველებაში სიცოცხლისა სიზმარზე, ტანზე...
ხოლო ისინი მეტყველებენ:
მიდმოჩხრიალედ,
ქვები – ქვებთანვე, ლიტერები –
მყიფე, ძლიერი,
ქვაბურ უფსკრულში.
და გატყორცნიან გაოცებულის
თავზემოთ,
თავად რაც არ არიან,
მოსხლეტილ სუნთქვას.
დრონი
წვიმის მერე
ვარდების ცხიმს
წვეთ-წვეთები დაჰკუნწულებენ.
მიყელყელაობს
ლოკოკინა:
აქ ისეთი მოცლილობაა,
ვით აკლდამებში.
ნათლის წყალობით
ყვავილობს თოვლი.
ალისფერ ჩრდილით თანხლებული,
ვზივარ ღარტაფში.
დამატყვევა
შროშანის და ასტრის
ბაასმა.
თოვლი
ვაშლივით
გემრიელია.
* * *
სწორედ რომ დროა,
ვარდმა თითები
მძინარს ქეჩოში ჩაავლოს და
მისი სახე
სიზმრის საზარ
რიჟრაჟში ჩარგოს.
* * *
შენ, ვინც არ გიცი, შენი იყოს
ეს გამოცანა; რუხი ვარდი საკუთარ თავს
უსასრულოდ აღემატება; მე აღარ ვეძებ
არც მიგნებას და არც – ძიებას (სივრცეში
ბურთი განაგრძობს ვარდნას); შენი იყოს
მთვარე, და, დაე, ანათოს იმან, რაც არ ანათებს (“შენ”
ახლა უკვე ჩამქრალია); ასე რომ, ცაში
ლაქა კიდია (ეს მზემ
თუ იცის? ის ქალღმერთი სულაც არ არის), მაშინ,
როს ბაგე, დადუმებული, შორეთიდან
მცირეოდენ სწავლობს ჩემს ბაგეს... ახლობელი
შორებელად გადაიქცევა; შორებელი იტანჯება
სიტყვაში და არ იტანჯება; საჭიროება
ვიდრემდეა და იტანჯება.
მკვდრისთვის
სიკვდილი
მთვარე როდია.
ამ ადგილებში
შორს დარჩენილა ელევსისი, აკვამლული,
მტვრით დაფარული,
გარეადგილი...
თუმც, ამ ადგილებს სწორედ იქიდან
მოვლენოდეს თითქოსდა იგი,
ჭექა-ქუხილი,
იმგვარად დაჰქშენს
ირგვლივ აშენბერგს,
და როგორც ყინულს,
სტყორცნის თავის
მჭექარე ისრებს,
და დააჩენენ ელვარებანი
ალაგს მოდებულ სარეველა უფერულ ბალახს,
რომლის სურნელიც, უმძაფესი, ტვინამდე გწვდება...
და ზედმიწევნით გიჩვენებენ
ცეცხლნი ცისანი
ტყავს ცხოველისას, მიმოჭმუჭნულს,
გულისამრევად დაბუწუწებულს,
ვიდრე ბრძანებდეს მეხთატეხა:
შემოიქეც და
მისტთა აჩრდილნი
გამოიხმე ელევსისიდან!
* * *
აზროვნება, ზურმუხტისფერი
ან უფერული: ძაფი
ძვლებზეა დახვეული,
ეს ყოველი
შორიდან მოდის.
მაგრამ ხანდახან
თავს დავაღწევ ადამიანებს
და,
გარიჟრაჟზე უწინარეს,
მივაყურადებ
ხაფ ხმებს
პირველი დედამიწის
უსასოოდ უსუსური
ცხოველებისა.
მსურს გავიხსენო
სწორედ საწყისი
მე, ამ დაბნეულ,
ნაგვიანევ ჟამზე მოსულმა,
მცოდნემ იმისა,
რომ იქ, სადაც მე ვსახლობ ახლა,
ერთ დროს ზღვა იყო.
ძველი მოტივი
ფითრის ფერი აქვს
კუბოს ფიცარს
სავსე მთვარის ქვეშ,
შეფოთლილი ხეების ირგვლივ.
ჩემს ოთახში კი დარიალებს
ქარის სურნელი, და კმაყოფილი
ვიქნები, მაღლა,
აუჩქარები ბურთების ირგვლივ,
მქრქალი ნათებით,
თავაზიანად თანამგზავრი
ღრუბელი რომ გამოჩნდებოდეს.
ეტიუდი
სარკმლიდან
ვგზავნი
ბნელ გონებას,
მიდამოსთან
სალაპარაკოდ.
მეტყველება და დუმილი
საპირისპიროდ
ჩემდა ჰგიებს დუმილი
ქვისა: ამიტომაც
ვწერ
ღამის წინ ხმოვანს,
და ერთი ამბობს:
მძულს
მეტყველება,
ამიტომ ვდუმვარ,
მე არავისთან ვლაპარაკობ,
თვით ჩემივე თავთანაც – არა,
მთვარემ
ანათოს
ძველი
ფიგურა
(რომელმაც იცის,
აქედან
როდის გავემგზავრები).
ადამიანთა სიმღერა
რაკი არ ძალმიძს, სამწუხაროდ,
ასეთი დავრჩე,
მსურს, სიყვარულში
გონივრულად გავერთიანდე.
მე მსურს, გავიგო,
რაც უკვე მოხდა;
აბა, შეხედე: მნათობიც და
იერსახეც საკმარისად მოიძიება.
საიმედოობა
როცა ფრინველის
თითოეული, ზამთრისმიერი, ბუმბულის ღერო
მეორეს არის მინდობილი მთელი ზამთარი, –
კარგად იცნობენ ერთმანეთს ფრთები,
გამართულნი ფრენის შეგრძნებით.
ჩვენ წყვილი ფრთით და
ბუმბულით და ღინღლით გავფრინდით
სისუსტის მიღმა.
* * *
აქ – როგორ ვცხოვრობ
აქ ასე დიდხანს,
ცით დასაზღვრული,
ელვარე გარსით,
უგუნურებას
რომ აღვივებს
მთელ ზედაპირზე.
არა ადგილი ამაღლებული.
მიწიერი,
უფსკრულთუფსკრულში
იღვწის ვარსკვლავი.
როგორ ბრუნავს და
როგორ ტრიალებს,
დამდგარან და შესცქერიან
მცირე ხნის წინ მცირეოდენ განაოცი
ჩემი თვალები.
* * *
ზეცა
ჰგიებს ძირითადად
(ღმერთები – არა),
მაგრამ, აი, ეს უბედობა –
შესაძლებლის ვარსკვლავი –
ჰგიებს.
* * *
განა შენ გადაევლებოდი
ლამაზსახელა
ამ მთას,
მორწმუნევ
ამოუცნობის (როგორც ისინი
უხმობდნენ ამას)?
მჭვრეტი სისუსტის
ძვლების ძალა
ნაუწყებია
შენთვის ნამდვილის იგივესგან,
ყოველგანვე
განუ-
წყვეტლისგან.
სწორედ ამიტომ,
შენ ალმაცერ სინათლეში,
არსად წამსვლელ
ალაგზე
რჩები.
* * *
შუადღე, დიდი
მიდმოხმაური.
დაე,
ეს დრო ეკუთვნოდეთ
ჭრიჭინობელებს.
მათ აქვთ
ზღაპრულად
ჩუმი შტრიხი,
თავისთავადი,
ჭრიჭინობელებს!
* * *
იალ-კიალი,
ბრწყენის თვითთხრობა,
ქარითრხეული ფოთლის წყალობით.
დგება საღამო,
მე კი ამ დროს,
ადამიანთა შორის ტანჯული,
მი-და-მო
დავალ.
* * *
მოვაწესრიგებ ჩემს საწოლს
დროში,
მის სიმწვანეში,
მისივე თოვლში.
მე მადნობს
თოვლი; მევე მღებავს
სიმწვანე
თეთრად.
* * *
ჩემივ საწოლში,
ღამით,
ვარსკვლავზე,
რომლის ქროლვასაც
ვერ ვხედავ თვალით,
ჩემი ოთახის
უწყინარ ბნელში,
ვერგასაგონ
გულისცემაზე
ხელდაკრეფილი,
მაინც მივქრივარ –
სახლში მყოფი –
ამ სისხლიან სიწყვდიადეში.
* * *
ცისარტყელა –
ჩამობინდული,
აი, სიძველე
აღახელს თვალებს,
მზერას შეავლებს
თავისუფალ, უსაზღვრო სივრცეს
და გგზავნის მისი
შესაძლებელი კიდეგანისკენ,
სადაც
ოხრვაა
ყოველი სულის.
* * *
თაღში,
წარუვალ ნათებაში,
უფსკრული, ზეცა
იშვიათ მიწას რომლითაც აკრავს,
შესაძლოა თავი იჩინოს
ბზარმა, ღიობმა, საიდანაც
მიღმიერი სიშავე
ჟონავს: საზარ-ეთერი.
* * *
ზეცისმიერი:
გულწრფელობა,
მენაკი იგი
ურჩხულებრივში,
რომლისგანაც ოსტატები
ფლობენ რიცხვის და
ურიცხვის ცოდნას.
წარმომავლობა,
მაუწყე იგი;
საიდან არის
გულისგული,
შენ ეს მაუწყე...
ეს მაუწყე
სასრულობასთან
შემომკრთალ კიდეს.
* * *
მართლაც და მეტად
მძიმე სიზმარი...
მკაფიოა
“უფლის აზრები”...
ვხედავდი
სხეულს,
მომუშავეს,
დამამზადებელს,
დამზადებულს თვისივ თავისგან...
მისი თითი
ფსკერსმოკლებულ სილურჯეს
ჩხვერდა.
* * *
არაფერია
შენთვის უფრო მეტად ცნობილი,
ვიდრე ის აზრი,
რომ გონებაც
არის მოკვდავი.
იგი, სიზმრის
ნათელმხილველი.
რამეთუ ყველაფერი ასე მიედინება
მიიქეც
აუცილებლისკენ...
წარმოდგენა
რათა შეგექმნას.
გული,
ახლოდან მფეთქავი და
შორიდან
მკვდარი.
წრე,
სისხლის მიერ
აღნიშნული...
ჰოი, საგანი!
* * *
ხელმეორედ
თავის აღარ
გამოგონება.
ბრმა ნიავში
კვლავაც სვლა
ერთ ხანს.
ყვავილის
სწრაფი მზერის გვერდით
ყოფიერება საშინელია.
* * *
შენ, სიკვდილზე
ჩემო ფიქრო,
ტყეებმდიდარო...
ერთადერთ ტრფობას
ჩურჩულებენ
ფოთოლთენები.
და ტოტს ჩემგანვე მიეცემა
ბულბული,
ამბად წოდებული,
რათა გალობდეს
ისე დიდხანს,
ვით სამუდამოდ.
* * *
ბოლოს
ორიდან
ერთი დასძენს:
მე
შეგეთვისე
შენივე მიტოვებულობაში.
ბოლოს
ორიდან
მეორე დასძენს:
ნახე, ყოველი, რაც ახლოს არის,
რარიგ შორს არის,
რარიგ შორს არის.
* * *
ზღვის კიდეზე,
ჰორიზონტით მოხაზული –
“კიდესთან”, ჰგიებს
ეს სადღაც სხვაგან.
კიდესთან:
ბოლო გაჩერება თითოეულის.
ოჰ, ასე ითქმის!
ჩემს
თვალწინ არის
გორაკი და
მონაკვეთი
გორაკის ირგვლივ...
აი,
ინებე
უაზრობის ეს ყვავილი
კიდიდან გზისა.
* * *
ის, ტანი,
შრომას მიცემული,
არა სიზმარი
და სიზმარია.
შეავლე თვალი,
არაქაურს,
რომ
შეაკავო
და გაგაჩნდეს,
ახლობელი,
აქ,
უსაზღვროსთან სიახლოვეში.
* * *
აქ,
მოკაკვული,
ორ არარსს შორის,
ვამბობ სიყვარულს.
აქ,
ბზრიალაზე შემთხვევითობის,
ვამბობ სიყვარულს.
აქ, დათრგუნული
ფუტურო ცებით,
დედამიწის
ჩალის ღერებს მოჭიდებული,
აქ, გაჩენილი
ტანჯვა-წამებით,
ხრამთა
და ხრამთა ჩასახული,
ვამბობ სიყვარულს.
* * *
მეხსიერება, დაწერილი
განმეორებით:
აკი, გითხარი
მრავალი წლის წინ,
რომ შევხვდებოდით
ისევ ერთმანეთს
გაურითმავში,
სადაც ტკივილი,
მიწის ქერქზე არსებული,
იქცეოდა ბედნიერებად.
ეს, სიყვარული
კიდევ ერთხელ, ხოლო მერე,
როგორც წესი,
აღარასოდეს.
ბაგემდუმარედ
დროთა მერე
უპირობო
აღიარება.
* * *
კერძი
მზად იყო;
მზე და მთვარე
ეწყო ლანგარზე.
შენ –
სინათლეში ჩემთან პირისპირ.
მტვერი
ჩვენს ირგვლივ ფაქიზად ქროდა.
* * *
ჩვენ სიშორეთა წყალობით
ვცოცხლობთ.
სიკვდილი
ჩვენთვის საცნობია
ისე შორს, როგორც
უმაღლესი ვარსკვლავი ცაზე.
ჩვენში ბუნების სიბეჯითე
ადგენს საზომებს.
* * *
მარადისობა –
ის თითქმის საგნად
წარმოუდგება
უვარგის აღქმას.
არადა, ის ხომ
არა, არასდროს დასრულებადი
გაქცევა და მდინარებაა.
კარგად იფიქრე ამ ყველაფერზე.
დრო თუ
შთანთქავდა თავის თავს ვით დრო,
მკვდარი სხეული
ამ კითხვას არ სვამს.
* * *
თხრობა
შესახებ იმის, რაც იყო,
მხოლოდ ხრწნაში
მოიპოვება.
მკვდრები სახელდობრ,
მათი თვითობის
ამომწურავი არაკისთვის
აღარ ვარგანან.
არადა, ამ დროს
სწორედ საფლავი იქნებოდა
მოსათხრობად
ზუსტი ადგილი.
* * *
მე ვერ გავიგებ,
თუ რაა მიწა,
როცა მიწად
გადავიქცევი.
მაშ, სიცოცხლეა
ყველაფერი,
სფეროებში
შემეცნების ხმოვანებაა.
* * *
ყოფიერებად წოდებულ
ამ ხატს
მამად უვის
უფსკრულთუფსკრული.
დედას კი,
ერთობ გაბრწყინებულს,
გვრინი ჰქვია,
აქაც და იქაც.
გამოხსნილნი ვართ
არარას მიერ,
და არარაა
ის, რაც ჩვენ გვრჩება.
* * *
შენ, მიწაო, აღსავსეო თავისქალებით,
რას ვამბობ მე და ეს – თქმა –
რა არის?
სწორედ სიკვდილის ანგარიშია,
რაც უფლებების ძიებას ხდის
აუცილებელს.
უცნაურია ეს ყველაფერი,
და არსებობს
მადლიერება.
