SPIEGEL: თქვენი აზრით, უფალი ხრიკია და ამიტომაა უკვდავი?

ონფრე: მითოსია უკვდავი.

SPIEGEL: რომის პაპსა და სხვა მორწმუნე ინტელექტუალებსაც ამ ამპლუაში მოიაზრებთ?

ონფრე: არ არსებობს წინააღმდეგობა ინტელექტსა და რწმენას შორის. პაპი ბენედიქტე XVI დიდი ფილოსოფოსი, განათლებული და კულტივირებული თეოლოგია, მაგრამ ეს არ უშლის ხელს მას თქვას, რომ თურმე აწ გარდაცვლილი პაპი იოანე პავლე II უფლის სასახლის აივნიდან გადმოგვცქერის. უფლის სასახლიდან თურმე მიცვალებულები გვითვალთვალებენ.

SPIEGEL: იქნებ იმისათვის, რომ მილიონობით ადამიანს სიმშვიდე და იმედი ჩაუსახოს.

ონფრე: არსებობს სხვა ფაქტებიც: მილიონობით ადამიანი დღეს თავის ცხოვრებას ნარკოტიკებისა და ალკოჰოლის საშუალებით არეგულირებს. არა მგონია ამ შემთხვევაში მიზანი საშუალებას ამართლებდეს. მე მათ წონასწორობის დასაცავად ფილოსოფიას ვთავაზობ. ეპიკურის, მონტენისა და ვოლტერის კითხვა უფრო სასარგებლოდ მომაჩნია, ვიდრე ბიბლიის, ყურანისა და თალმუდისა.

SPIEGEL: მაშ რა იგულისხმეთ?

ონფრე: პრობლემა შემდეგში მდგომარეობს: რელიგიას სურს, რომ ადამიანის სხეული და ცხოვრება აკონტროლოს. და კიდევ: რელიგია ტყუილების გენერატორია. ბენედიქტე XVI-მ ბრაზილიაში განაცხადა, რომ ქრისტიანიზაციას ძალადობა არასოდეს ახლდაო. განა ეს ტყუილი არ არის?

SPIEGEL: ცნობილია, რომ თქვენი კრიტიკის ადრესატი სამი მონოთეისტური რელიგიაა. ბუდიზმი და ინდუიზმი გამონაკლისებს წარმოადგენენ?

ონფრე: არა, ბუდისტებიც და ინდუისტებიც გვარწმუნებენ, რომ საიქიო არსებობს და რომ საიქიო ის ადგილია, სადაც ცხოვრება გრძელდება და ჭეშმარიტება მეუფებს; ამქვეყნიური ცხოვრება კი ილუზიაა. ქალების, და საერთოდ, ყველა მდედრი არსების მიმართ ზიზღიც ამ რელიგიების საერთო თვისება გახლავთ. რელიგიის მიმდევრებს თუ დავუჯერებთ, პატივი მხოლოდ და მხოლოდ დედას და მეუღლეს შეიძლება მივაგოთ. უკანა პლანზე გადადის ფიზიკური სიამოვნება, განცდა, ლტოლვა, სექსუალურობა. პრაქტიკულად ყველა რელიგია შემდეგი ლოგიკით ხელმძღვანელობს: დააგდეთ ეს ცხოვრება, რათა სხვა ცხოვრებაში გაიხაროთ.

SPIEGEL: თქვენ რას დაუპირისპირებდით ისლამურ ფუნდამენტალიზმს?

ონფრე: კარგი იქნება, თუ ჩვენ განმანათლებლობას კიდევ ერთხელ გავიაზრებთ. განმანათლებლობის ფილოსოფია ხომ გონის ფილოსოფიაა...

SPIEGEL: რელიგია მორალის პირველწყაროა.

ონფრე: ძველ საბერძნეთსა და რომში მორალს არაფერი ჰქონდა საერთო რელიგიასთან.

SPIEGEL: უზენაესი, ღვთაებრივი მცნების გარეშე? არ უნდა დაგვავიწყდეს შემდეგი რამ: თუ ღმერთი არ არსებობს, ყველაფერი დასაშვებია.

ონფრე: დიახ, ეს დოსტოევსკიმ თქვა. მე კი ვამტკიცებ, რომ პირიქითაა: ღმერთი არსებობს, ამიტომ ყველაფერი დასაშვებია. განა მისი სახელით არ კლავდნენ და დევნიდნენ ადამიანებს? მე არ მჯერა, რომ ღმერთის არსებობის რწმენა ადამიანის ბოროტი ხასიათის წინააღმდეგ იყო მიმართული. არც ერთი ღმერთი არ მოგვიწოდებს სამართლიანი საზოგადოების შექმნისა და მოყვასის სიყვარულისაკენ.

SPIEGEL: როგორ გინდათ ამაში რელიგიის მიმდევრები დაარწმუნოთ? რა პასუხს გასცემთ თქვენ, როგორც ფილოსოფოსი, იმ კითხვებს, რომელიც ადამიანის წარმომავლობასა და წარმავლობას ეხება?

ონფრე: ზუსტი პასუხი მეცნიერებას აქვს. გაინტერესებთ საიდან მოვდივართ? პირველად იყო დიდი აფეთქება, შემდეგ კი ევოლუცია. მატერიალური კაუზალობების მექანიკა დღემდე მოქმედებს. ისიც გაინტერესებთ, თუ საით მივდივართ? იქ, სადაც გავქრებით. ,,წმინდა გონების კრიტიკა”, ბეთჰოვენის მეხუთე სიმფონია _ საბოლოო ჯამში ამათგან არც ერთი აღარ დარჩება.

SPIEGEL: ყველანი ჰედონისტებად უნდა ვიქცეთ? სხვათა შორის საინტერესოა კრიტიკოსების აზრი თქვენს მიმართ. ისინი ამბობენ, რომ თქვენ მორწმუნე ადამიანების წინააღმდეგ ჯვაროსნული შეტევა განახორციელეთ.

ონფრე: არავითარი სურვილი არ მაქვს, მასების ავანგარდში ვიდგე. ნიცშეს აქვს ერთი საინტერესო ფრაზა, რომელსაც მე ძალინ ვაფასებ: ,,მძულს მორჩილება და მძულს მმართველობა.”